ŚCIEŻKA EDUKACYJNA STWORZONA PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ UCZĄCĄ SIĘ
Ślimaki w ogrodzie
Autorzy: M. Marcas Vila and A. Bonet Perot
Cele ogólne:
- Poznawanie ślimaków i innych organizmów, które żyją w ogrodzie.
- Kształtowanie umiejętności rozpoznawania cech charakterystycznych różnych organizmów
- Określanie, do którego królestwa należą: mięczaki, ślimaki, bezkręgowce
- Poznawanie siedliska różnych organizmów: gdzie żyją, czym się żywią, jak się poruszają.
- Uświadamianie roli różnych organizmów w ekosystemie: co wnoszą do ekosystemu i jaki mają wpływ.
- Kształtowanie umiejętności empatyzowania z żywymi istotami, które spotykamy w przyrodzie.
- Przywiązywanie wagi do wiedzy naszych przodków i ekspertów w danej dziedzinie.
Oczekiwane efekty kształcenia:
Dziecko:
- Obserwuje przyrodę w sposób dociekliwy – i zastanawiając się, dlaczego coś się dzieje.
- Rozpoznaje różne gatunki ślimaków i zalicza je do mięczaków.
- Obserwuje, jaki jest wpływ ślimaków na uprawy w ogrodzie.
- Opisuje cykl życiowy, sposób przemieszczania się i żerowania ślimaków w ogrodzie.
- Odnosi się do środowiska z szacunkim, nadając wartość wszystkim żywym istotom, które możemy spotkać w przyrodzie.
- Ocenia zachowanie różnych żywych istot w ich własnym środowisku i dostrzega interakcje zachodzące między nimi.
- Rozwija umiejętności myślenia ekologicznego.
Struktura ścieżki uczenia się:
Etap I – Filar ekologiczny
Wizyta w ogródku warzywnym i obserwacja grządki warzywnej i ziemi, obserwacja długotrwała – prowadzona zarówno w dni w słoneczne, jak i pochmurne i deszczowe. Opisywanie, co widzimy i co czujemy. Poznawanie wielozmysłowe życia w ogrodzie: dotykanie i badanie wszystkiego, co jest obserwowane (gleby, roślin, organizmów żywych). Przygotowanie wystawy zdjęć i rysunków przedstawiających to, co widzieliśmy – dzieci wyjaśniają, co widziały.
Rysowanie ślimaków w notatniku obserwacji terenowej. Wizualizowanie w reportażu dokumentalnym lub fotograficznym zwierzęcej charakterystyki ślimaków, obserwowanie różnych gatunków ślimaków, ich cyklu biologicznego. Obserwowanie ślimaków w naturze i opisywanie ich zachowania, sposobu poruszania się itp.
Etap II – Filar Ekologiczny i ekonomiczny
Przygotowanie trzech grządek tego samego rozmiaru (około 2mx2m lub 3mx3m) – przygotowanie gleby, napowietrzenie jej i usunięcie chwastów. Posadzenie na każdej z działek różnych gatunków warzyw, najlepiej sądzonej o określonej wielkości. Wprowadzenie do każdej z grządek tej samej liczby ślimaków, a następnie otoczenie każdego poletka solą, aby uniemożliwić wydostawanie się i rozprzestrzenianie ślimaków poza grządki. Prowadzenie obserwacji długoterminowej – podlewanie i dbanie o rośliny na grządkach, systematyczne uzupełnianie soli utraconej podczas nawadniania czy deszczu. Obserwowanie przez kilka tygodni wyników obecności ślimaków na każdym poletku oraz ich wpływu na rośliny: a/ Dokonanie oceny ilościowej, np. policzenie liści, które zostały dotknięte chorobą/ zjedzone przez ślimaki itp. b/ Ocena, jaki gatunek warzyw został najbardziej dotknięty. Podsumowanie – rozmowa na temat konsekwencji obecności ślimaków w ogrodzie, konsekwencji dla rolnictwa i spożycia warzyw przez ludzi.Ocena możliwości ukierunkowania produkcji rolnej na hodowlę gatunków roślin, które mogą być odporne na ślimaki nagie, zamiast stosowania środków chemicznych (rozwiązania ekologiczne).
Etap III – Filar społeczny i ekologiczny
Zaproszenie babci i dziadków, którzy uprawiali ogród, aby podzielili się swoimi doświadczeniami i wiedzą na temat ogrodnictwa i sposobów radzenia sobie ze ślimakami w ogrodzie. Wizyta ekspertów w dziedzinie ogrodnictwa w celu poszerzenia wiedzy dzieci na temat współczesnych sposobów rozwiązywania problemów z obecnością ślimaków. Praca z materiałem ilustracyjnym: zbieranie zdjęć, informacji, wycinków z czasopism, stron internetowych itp. w celu zapamiętania różnych gatunków ślimaków.
Skonstruowanie gry planszowej wykorzystującej wiedzę na temat różnych gatunków ślimaków.
Ocena wspólnie z dziećmi zdobytych doświadczeń i zgromadzonej wiedzy.
Ewaluacja
Początkowa – Aktywizowanie uprzedniej wiedzy dzieci na temat ślimaków. Zainspirowanie dzieci do obserwacji ślimaków, ich cyklu życia, sposobu poruszania się i odżywiania
Bieżąca
- Opisana w każdym scenariuszu. Umiejętność zrozumienia przez dzieci wielorakiego wpływu ślimaków na nasz ogród: z jednej strony ułatwiania natlenienie gleby, ale z drugiej strony ingerowania w perforację liści, pogarszanie stan rośliny.
- Docenienie aktywnego udział dzieci obserwacją i prowadzeniem dziennika terenowego.
Końcowa
- Obserwowanie procesu przyswajania przez dzieci wiedzy o ślimakach – ocena zakresu zapamiętanych pojęć i cech mięczaków;
- Docenienie troski dzieci o założoną grządkę i zainteresowania opracowaniem gry planszowej.
- Obserwacja dziecięcego zrozumienia relacji między istotami żywymi w ekosystemach i znaczenia każdej z nich. Dostrzeganie przez dzieci faktu, że problemy w ogrodzie można rozwiązywać metodami ekologicznymi, które szanują naturę.
- Docenianie wiedzy naszych przodków i ekspertów, gotowość dziecka do zadawania pytań i obserwacji na temat pochodzenia spożywanej żywności.
