ŚCIEŻKA NAUKI W OPARCIU O KONCEPCJE NAUKOWE
Dziecko i powietrze – odkrywanie właściwości powietrza
Cele ogólne:
- Rozpoznawanie powietrza jako żywiołu;
- Kształtowanie rozumienia znaczenia powietrza dla istot żywych;
- Kształtowanie umiejętności prowadzenia obserwacji i formułowania przewidywań;
- Rozwijanie umiejętności tworzenia i testowania hipotez;
- Stwarzanie okazji do werbalizowania pojęć i pomysłów;
- Kształtowanie postawy cierpliwości – doceniania znaczenia czekania na wynik działań.
Oczekiwane rezultaty uczenia się:
Dziecko:
- Staje się bardziej cierpliwe;
- Rozumie potrzebę i podejmuje działania oparte na recyklingu;
- Rozwija wrażliwość sensoryczną;
- Wymyśla i opowiada historie;
- Odgrywa historię zabawie dramowej;
- Zachowuje się jak mały naukowiec (prognozuje, stawia hipotezy, prowadzi obserwacje).
Ewaluacja:
Początkowa – aktywowanie uprzedniej wiedzy dzieci o powietrzu – rozmowa w kręgu;
Bieżąca – szablon obserwacyjny do oceny zaangażowania dzieci podczas zajęć (opracowany przez nauczyciela);
Końcowa – przedstawienie zdobytej przez dzieci wiedzy na temat powietrza przy pomocy obrazów, opowieści i kolaży.
Struktura ścieżki uczenia się:
Ścieżka składa się łącznie z 4 aktywności. Na jej realizację potrzebny jest okres około jednego miesiąca.
Etap I – Powietrze jest dookoła nas
Prosimy dzieci, aby wykonały pewne ruchy, aby wytworzyć prądy powietrza (mogą obserwować siebie nawzajem w parach): dzieci machają rękami i czują powietrze na dłoniach; dzieci mogą biegać i czuć powietrze na twarzy; dzieci mogą zrobić wachlarz z kartki papieru i wytworzyć prądy powietrza. Nauczyciel pomaga dzieciom zastanowić się nad doświadczeniami i wyprowadzić wniosek, że powietrze jest wokół nas i porusza się, nawet jeśli go nie widzimy.
- Powietrze jest dookoła nas – Zajęcia pozwalają dzieciom “uspołecznić się” z powietrzem, zrozumieć, że powietrze jest wszędzie wokół nas.
Etap II – Powietrze to głównie gaz, ale to nie tylko
Podczas drugich zajęć dzieci odkrywają, że powietrze jest wokół nas, ale nie możemy go zobaczyć. Czym zatem dokładnie jest powietrze? To mieszanka różnych gazów. Nauczyciel wyjaśnia, że chociaż powietrze jest głównie gazem, zawiera również wiele drobnych cząsteczek. Te cząsteczki nazywane są zanieczyszczeniami. Niektóre zanieczyszczenia, takie jak kurz i pyłki roślin, są wychwytywane i unoszone w sposób naturalny, gdy wieje wiatr, ale powietrze może również przenosić sadzę, dym i inne cząstki z układu wydechowego samochodów i elektrowni. Są to główne czynniki przyczyniające się do zanieczyszczenia powietrza.
- Zanieczyszczenie powietrza – Odkryj, że powietrze jest wszędzie wokół nas, ale nie możemy go zobaczyć. Czym więc dokładnie jest powietrze?
Etap III – Powietrze jest ważne dla wszystkich żywych organizmów
Nauczyciel wyjaśnia, że aby żyć, ludzie muszą oddychać, podobnie jak wiele innych zwierząt i roślin. Oddychanie jest częścią procesu zwanego respiracją. Podczas oddychania żywa istota pobiera tlen z powietrza i wydziela dwutlenek węgla. Ten proces daje zwierzętom i roślinom energię do jedzenia, wzrostu i życia.
- Butelka, która oddycha – To ćwiczenie ma na celu wyjaśnienie, jak działa proces oddychania
Etap IV – Powietrze zawiera także cząsteczki wody
Zadanie polega na odkryciu, że w powietrzu znajduje się para wodna, która nie jest widoczna, ale determinuje wilgotność atmosfery. Aktywizujemy uprzednią wiedzę dzieci: Kiedy jest gorący, parny letni dzień, prawdopodobnie słyszałeś słowo „wilgotno”? Ale co to dokładnie oznacza? Wilgotność względna to ilość wody, jaką powietrze może zatrzymać w sobie zanim zacznie padać deszcz. Wilgotność jest zwykle mierzona w procentach, więc najwyższy poziom wilgotności względnej — tuż przed deszczem — wynosi 100%.
- W powietrzu znajduje się też woda – Ta czynność polega na odkryciu, że w powietrzu obecna jest para wodna, która nie jest widoczna, ale określa wilgotność względną
