ŚCIEŻKA NAUKI W OPARCIU O KONCEPCJE NAUKOWE
Budowanie trwałych relacji w grupie
Cele ogólne:
- Odkrywanie biologicznej natury emocji;
- Poznawanie własnych zdolności do samoregulacji;
- Poznawanie istoty samoregulacji z perspektywy naukowej;
- Poznawanie istoty samoregulacji z perspektywy przedsiębiorcy;
- Badanie prawidłowości procesu rozwiązywania konfliktów;
- Poznawanie procesu rozwiązywania konfliktów z perspektywy przedsiębiorcy;
- Rozumienie otoczenia społecznego jako systemu wspierającego (rozpoznawanie systemowej natury wsparcia społecznego);
- Poznawanie systemów wspierających z perspektywy przedsiębiorcy.
Oczekiwane rezultaty uczenia się:
Dziecko:
- wyjaśnia związek między ciałem migdałowatym a korą przedczołową;
- wyjaśnia, czym jest samoregulacja;
- sugeruje sposoby samoregulacji własnych emocji;
- wyjaśnia pojęcie konfliktu;
- wyjaśnia etapy rozwiązywania konfliktów;
- wyjaśnij, czym jest włączenie kogoś do grupy (inkluzja, akceptacja);
- wymienia metody wspierania integracji społecznej;
- rozpoznaje możliwości pozytywnej transformacji/ zmiany atmosfery w grupie;
- rozpoznaje możliwości zmiany przeznaczenia materiałów.
Ewaluacja:
Aby dokonać rzetelnej ewaluacji ścieżki nauczyciel i dzieci muszą udokumentować cały proces uczenia się. Należy zachęcić dzieci do podejmowania działań dokumentujących, m. in. robienia zdjęć, nagrań audio i wideo, a także prowadzenia wywiadów na temat skuteczności wprowadzonych systemów wsparcia społecznego (Ścieżka Pokoju, Ciche miejsce, Ławeczka przyjaźni). Nauczyciel może pomagać dzieciom w procesie edycji tych materiałów, niezależnie od tego, czy jest to drukowana historia uczenia się/ ręcznie prowadzony i ozdabiany notatnik (scrapbook), czy kronika wideo. Proces edycji pomoże dzieciom przypomnieć sobie i ponownie przemyśleć wykonane działania. Nauczyciel powinien wykorzystać tu naturalną dziecięcą skłonność do zadawania pytań i zachęcać do stawiania coraz bardziej precyzyjnych pytań, stosować pogadankę sokratejską tak, by dyskusje były przemyślane, sprzyjały skupieniu uwagi i podtrzymaniu zainteresowania tematem.
Ścieżka uczenia się koncentruje się na budowaniu trwałych, zrównoważonych relacji (co nawiązuje do społecznego filaru zrównoważonego rozwoju), jednak została zaprojektowana tak, aby zawierała także filar ekologiczny (środowiskowy) i ekonomiczny, np. w zakresie używania materiałów recyklingowych. Podczas ewaluacji końcowej nauczyciel powinien zwrócić na to uwagę dzieci za pomocą pytań: Co jeszcze możemy zrobić, aby przewidywać odpady i zachować materiały w obiegu? Celem takich rozważań jest wspieranie przedsiębiorczego myślenia.
While the Learning Path focuses on Sustainable Relationships which focuses on the social pillar of sustainability, the Path is designed to incorporate the ecological and economic pillars as well, in its use of materials. While this learning is incidental, at the time of evaluation, the teacher highlights this learning to the children and asks, “What else can we do? What else can we do to design out waste and keep materials in use?” This aims to support entrepreneurial thinking.
W tej ścieżce zaprojektowano także rozwijanie umiejętności STEAM: budowanie modeli rzeczywistych zjawisk, inżynieria, przedsiębiorczość. Co zadziałało? Co się nie udało? Jakie pojawiły się nieoczekiwane możliwości, a co zostało przeoczone/ zapomniane/ pominięte?
Struktura ścieżki:
Ścieżka składa się w sumie z 6 aktywności (scenariuszy). Zaczyna się w okolicach jesiennej
równonocy i trwa aż do przesilenia zimowego, ale może być przedłużana, zmieniana i rozważana aż do lata, w zależności od potrzeb.
Etap I – Nie wpadaj w złość
Pierwsze zajęcia pomagają dzieciom odkryć i zrozumieć biologiczną naturę emocji, aby mogły stać się bardziej samoświadome i odpowiedzialne w swoich reakcjach. To zrozumienie to pierwszy krok na drodze do budowania trwałych relacji nie tylko z innymi ludźmi, ale także z materiałami i światem przyrody.
- Nie wpadaj w złość – Wykorzystanie dłoni jako modelu ludzkiego mózgu do badania neurobiologii emocji
Etap II – Mózg z kalafiora
Celem zajęć jest poszerzenie wiedzy o mózgu, aby mogła być wykorzystywana przez dzieci jako podwaliny pod budowanie trwałych relacji z innymi. Dodatkowo badamy możliwości: wykorzystania modeli do reprezentowania rzeczywistości, zmiany przeznaczenia materiałów i projektowania odpadów (przewidywania, jakie odpady powstaną podczas naszego działania).
- Mózg z kalafiora – Zbuduj model ludzkiego mózgu z materiałów wtórnych
Etap III – Głęboki Oddech
Ćwiczenie ma na celu znalezienie odpowiedzi na pytania: Co mogę zrobić, jeśli czuję przytłoczony moimi emocjami, tak że gubię się i nie mogę kontrolować swojego zachowania? Jak mogę odnaleźć spokój wewnętrzny i bawić się dalej? Jak mogę być miły dla innych, nawet wtedy, gdy jestem bardzo zły i przestraszony? Zajęcia poszerzają wiedzę i pomagają dzieciom zbadać możliwości pozytywnej transformacji własnych emocji w celu zbudowania trwałych relacji z innymi. Odkrywanie relacji między dwoma systemami: mózgiem i układem oddechowym jest idealną okazją do wspierania umiejętności zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza myślenia systemowego. Ponadto stanowi kontynuację badania możliwości wykorzystania modelu do reprezentowania rzeczywistości, ponownego wykorzystania materiałów i projektowania odpadów.
- Głęboki Oddech – Stwórz model ludzkich płuc z materiałów wtórnych
Etap IV – Ścieżka pokoju
Poprzednie zajęcia przygotowały dzieci do rozumienia istoty samoświadomości i samoregulacji. Teraz nauczyciel może wprowadzić rozwiązywanie konfliktów jako sposób na budowanie trwałych, zrównoważonych relacji z innymi. Wspólne budowanie ścieżki pokoju – działanie razem jako społeczność ucząca się, jest centralnym elementem tej ścieżki uczenia się. Ścieżka Pokoju i jej skuteczne wykorzystanie jest głównym celem.
- Ścieżka pokoju – Zaplanuj, zaprojektuj i zbuduj Ścieżkę Pokoju do rozwiązywania konfliktów w ogrodzie z materiałów wtórnych
Etap V – Ciche miejsce
Teraz, gdy dzieci poznały biologię emocji, istotę samoregulacji i proces rozwiązywania konfliktów w celu budowania trwałych relacji, nauczyciel stara się pogłębić i zintegrować ich wiedzę za pomocą zajęć „Ciche miejsce”. Niektóre dzieci odnoszą korzyści z szybkiego tempa i emocji związanych z ruchliwą salą czy otoczeniem zewnętrznym, inne jednak odczuwają to jako obciążenie fizyczne i emocjonalne. Odniesienie się do różnych sposobów odczuwania i bycia może pomóc dzieciom zrozumieć ideę włączenia (inkluzji). Miejsce w klasie, które jest spokojnym schronieniem przed hałasem czy obecnością innych ludzi, może niektórym dzieciom wydawać się nudnym i nieatrakcyjnym pomysłem, ale dla innych jest to niezwykle ważne. Te zajęcia rozwijają w dzieciach empatię i zdolność dostrzegania innych punktów widzenia (rozumienia cudzej perspektywy). Podobnie jak w przypadku poprzednich zajęć, zmiana przeznaczenia materiałów i projektowanie odpadów zostały integralnie włączone w tok ćwiczeń, uwzględniając tym samym ekonomiczny i środowiskowy (ekologiczny) filar zrównoważonego rozwoju.
- Ciche miejsce – Planowanie przestrzeni dla chaty medytacyjnej, projektowanie i budowanie chaty medytacyjnej, dzieci monitorują i zapisują wyniki.
Etap VI – Ławka przyjaźni
Ostatnią jednostką ścieżki uczenia się jest projekt i budowa ławki przyjaźni. Pierwszym krokiem było wspieranie rozumienia własnych emocji, ich biologicznej natury i tego, jak są przetwarzane w ludzkim mózgu. Następny krok to było wyjaśnianie i ćwiczenie sprawdzonych sposobów regulowania własnych, silnych emocji tak, by nie zaburzały zachowań prospołecznych. Kiedy dzieci zdobyły nieco wiedzy na temat emocji, ich wpływu na nasze zachowania i samoregulację, ścieżka uczenia się przesunęła się do tematu rozwiązywania konfliktów w grupie za pomocą metod, które starają się się utrzymywać trwałe relacje w społeczności uczącej się. Kolejnym krokiem było wydzielenie przestrzeni dla osób, które potrzebują ciszy i spokoju do samoregulacji. Ostatnie zajęcia w tej ścieżce mają na celu wspieranie trwałych relacji poprzez rozwiązywanie problemu osamotnienia/ izolacji w grupie, kształtowanie postaw empatycznych i umiejętności włączania innych do zabawy. „Ławka Przyjaźni” pełni rolę systemu wsparcia społecznego nie tylko dla dzieci, które potrzebują pomocy w komunikowaniu swoich potrzeb, ale także dla tych, które mogą zmagać się z brakiem empatii, tolerancji, akceptacji i hojności.
- Ławka przyjaźni – Zaplanuj, zaprojektuj i zbuduj ławkę dla kumpli z materiałów pochodzących z recyklingu i wdróż ją w celu wspierania trwałych przyjaźni w klasie.
